علائم بارداری چیست؟ +13 علائم رایج و غیر رایج حاملگی
آیا فقط علائم پیش از قاعدگی است یا چیزی بیشتر؟ تشخیص زود هنگام علائم بارداری می تواند گیج کننده باشد. تغییرات نا محسوس مانند حساسیت سینه ها، خستگی غیرمعمول یا حتی لکهب ینی خفیف ممکن است اولین نشانه ها باشند. درک این سیگنال های بالقوه، که اغلب تنها چند هفته پس از لقاح ظاهر می شوند، به شما کمک میکند به بدنتان گوش دهید و اقدامات بعدی را در نظر بگیرید.
فهرست مطالب
زمان اولین علائم بارداری
تجربه بارداری برای هر زنی منحصر به فرد است و به همین دلیل، زمان شروع و نوع علائم حاملگی می تواند بسیار متفاوت باشد. برخی خانم ها ممکن است اولین نشانه های بارداری را تنها یک یا دو هفته پس از لقاح احساس کنند، در حالی که در برخی دیگر، این علائم دیرتر و حدوداً در هفته چهارم یا پنجم بارداری ظاهر می شوند. حتی ممکن است بعضی زنان تا زمانی که متوجه تأخیر در پریود خود نشوند یا حتی پس از آن، هیچ علامت خاصی نداشته باشند.
یک مطالعه تخصصی که در “مجله اپیدمیولوژی بالینی” (Journal of Clinical Epidemiology) منتشر شده، نشان می دهد که:
- حدود ۵۹ درصد زنان تا هفته پنجم یا ششم بارداری، شروع علائم را تجربه می کنند.
- این میزان تا پایان هفته ششم به ۷۱ درصد می رسد.
- و تا هفته هشتم، ۸۹ درصد زنان علائم بارداری را خواهند داشت.
با این حال، اگر شما هیچ کدام از این نشانه های حاملگی را ندارید، اصلاً نگران نباشید! کاملاً طبیعی است که برخی زنان بدون تجربه هیچ علامت خاصی، یک بارداری سالم و موفق را پشت سر بگذارند. در این صورت، می توانید خود را خوش شانس بدانید!
برای تشخیص بارداری در روزهای اول نمیتوان از سونوگرافی بارداری استفاده کرد و باید حداقل چند هفته صبر کنید.
تفاوت نشانه بارداری و قاعدگی
علائم سندرم پیش از قاعدگی می توانند بسیار شبیه به نشانه های بارداری باشند. برای یادگیری نحوه تشخیص تفاوت، ادامه مطلب را بخوانید. اما به یاد داشته باشید، این تفاوت ها ظریف هستند و می توانند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند.
علائم اولیه بارداری
علائم بارداری، نشانه هایی هستند که از احتمال باردار بودن شما خبر می دهند. در ادامه به مهم ترین آنان می پردازیم:
- عقب افتادن پریود (پریود نشدن)
- حساس شدن سینه ها
- لکه بینی خفیف
- احساس خستگی
- حالت تهوع صبحگاهی
- تکرر ادرار
در ادامه به بررسی دقیق تر هر کدام از این موارد می پردازیم:
15 علائم بارداری
نشانه ها و علائم بارداری می توانند ظرف ۲ تا ۳ هفته پس از آخرین تخمک گذاری و رابطه جنسی بدون پیشگیری، یعنی زمانی که لقاح بین تخمک و اسپرم کامل شده و جنین شروع به رشد می کند، قابل تشخیص باشند. نشانه ها و علائم بارداری شامل موارد زیر است:
تغییرات سینه (مانند احساس حساسیت، تورم، پری یا سنگینی)
- می تواند از اولین نشانه های بارداری باشد که حتی از روزهای اولیه پس از لقاح (حدود ۲ تا ۳ روز بعد) شروع می شود.
- این احساس ممکن است شبیه به دوران پیش از پریود باشد و گاهی با گزگز یا سوزن سوزن شدن همراه است.
- سینه ها به تدریج بزرگتر شده و ممکن است احساس کنید سینه بندتان تنگ تر شده است.
- ممکن است متوجه تیره تر شدن هاله دور نوک پستان، برجسته تر شدن رگ های خونی روی سینه و سفت تر شدن بافت آن شوید.
- این تغییرات ناشی از شروع فعالیت هورمونی بارداری است و معمولاً پس از سه ماه اول، با تطبیق یافتن بدن شما با این هورمون ها، از شدت آن ها کاسته می شود.
خستگی
- احساس خستگی شدید، ناگهانی و بی دلیل می تواند حتی از هفته اول پس از لقاح آغاز شود.
- علت اصلی آن، افزایش چشمگیر و سریع هورمون پروژسترون است.
- این هورمون ضمن اینکه برای حفظ و ادامه بارداری ضروری است، باعث احساس خواب آلودگی، کاهش انرژی و کندی در بدن می شود.
- این خستگی مفرط ممکن است با گرفتگی های عضلانی نیز همراه باشد.
- البته، در نظر داشته باشید که کم خونی ناشی از فقر آهن یا حتی لکه بینی های اوایل بارداری نیز می توانند باعث خستگی شوند.
- در صورت تداوم یا شدت یافتن خستگی، بهتر است با پزشک خود مشورت نمایید.
لکه بینی، خونریزی خفیف واژینال
- لکه بینی یا خونریزی خفیف واژینال ممکن است در سه ماهه اول بارداری رخ دهد.
- لانه گزینی جنین در دیواره رحم می تواند باعث این لکه بینی (معمولاً بدون درد) شود.
- البته همه خانم ها آن را تجربه نمی کنند.
- اگر خونریزی ادامه داشت یا با درد شکم همراه بود، حتماً به پزشک مراجعه کنید، زیرا می تواند نشانه بارداری خارج رحمی، هماتوم ساب کوریونیک (تجمع خون پشت جفت) یا سقط جنین باشد.
- ارزیابی توسط پزشک در این موارد ضروری است.
سردرد، سرگیجه
- سردرد و سرگیجه در اوایل بارداری، اغلب ناشی از تغییرات هورمونی و افزایش گردش خون هستند.
- بروز و شدت آن ها در افراد مختلف متفاوت است.
- عوامل دیگری مانند استرس، کم خوابی یا قطع مصرف کافئین نیز می توانند دخیل باشند.
- اگر سردردهای شما مداوم بود، برای بررسی دقیق تر با پزشک خود مشورت کنید.
نفخ
- نفخ در بارداری به دلیل افزایش هورمون پروژسترون و تأثیر آن بر سیستم گوارش رخ می دهد.
- این هورمون باعث کند شدن گوارش و تجمع گاز در معده شده و احساس نفخ و پری ایجاد می کند.
- این علائم (شامل پری شکم، ناراحتی و دفع گاز) که جزو یکی از علائم بارداری از روی شکم است ممکن است شبیه دوران پیش از قاعدگی باشند.
گرفتگی عضلات (کرامپ)
- گرفتگی های خفیف شکمی حدود ۱ تا ۲ هفته پس از لقاح شروع می شود.
- ممکن است دردهای خفیف تا متوسطی شبیه به دردهای قاعدگی (دیسمنوره) در پایین شکم (نزدیک رحم) احساس کنید.
- علت آن تغییرات هورمونی و شروع بزرگ شدن رحم است.
- این گرفتگی ها معمولاً ۲ تا ۳ روزه برطرف می شوند.
- دردهای شدید یا یک طرفه نیاز به بررسی فوری توسط پزشک دارند، چون ممکن است علامت بارداری خارج رحمی یا مشکل دیگری باشند.
اگر در هفته سوم بارداری هستید برای اطلاعات بیشتر در مورد آن علائم هفته سوم بارداری را مطالعه کنید.
بیزاری از غذا، هوس های غذایی (ویار)
- در دوران بارداری ممکن است تغییرات قابل توجهی در اشتهای خود احساس کنید؛ از گرسنگی بیشتر گرفته تا ویار یا بیزاری ناگهانی نسبت به برخی غذاها (مثل ترشیجات یا حتی غذاهای مورد علاقه قبلی).
- حتی ممکن است هوس مواد غیرخوراکی کنید (که در این صورت حتماً با پزشک مشورت کنید).
- تغییر در علاقه به بوها و طعم های قبلی نیز شایع است.
- ممکن است میل به غذاهای پرانرژی مانند لبنیات برای تأمین انرژی و کلسیم افزایش یابد.
حس بویایی قوی
- تقویت حس بویایی نیز ناشی از تغییرات هورمونی است.
- ممکن است حس بویایی شما به شدت قوی شده و به بوهایی که قبلاً عادی بودند (عطر، غذا، مواد شوینده) بسیار حساس شوید.
- این حساسیت گاهی با حالت تهوع، سرگیجه یا استفراغ همراه است.
کمردرد
- کمردرد در بارداری ناشی از تغییرات بدن برای تطبیق با جنین در حال رشد است؛ مانند شل شدن رباط ها، تغییر مرکز ثقل بدن و افزایش وزن.
- این تغییرات بر نحوه ایستادن، راه رفتن و خوابیدن شما تأثیر گذاشته و باعث کمردرد می شود.
- برای کاهش درد می توانید از کفش راحت استفاده کنید، اجسام سنگین بلند نکنید، روی تشک مناسب بخوابید و به پهلو استراحت کنید.
- برای دردهای شدید، خودسرانه دارو مصرف نکنید و حتماً با پزشک مشورت نمایید.
- گاهی فیزیوتراپی یا طب سوزنی نیز توصیه می شود.
ترشحات واژینال
- افزایش ترشحات واژینال در بارداری ناشی از افزایش هورمون استروژن است.
- این ترشحات طبیعی معمولاً شفاف یا سفید شیری، بی بو و بدون خارش هستند.
- اما اگر ترشحات شما تغییر رنگ یا بو داشت، یا با خارش و سوزش همراه بود، حتماً با پزشک مشورت کنید، زیرا ممکن است نشانه عفونت باشد.
یبوست
- مانند نفخ، یبوست نیز اغلب به دلیل افزایش پروژسترون (که حرکات روده را کند می کند).
- فشار رحمِ در حال رشد بر روده ها ایجاد می شود.
- برای بهبود این وضعیت، آب بیشتری بنوشید، غذاهای پر فیبر مصرف کنید و فعالیت بدنی سبک (مثل پیاده روی) داشته باشید.
- از مصرف خودسرانه داروهای ملین خودداری کرده و در صورت نیاز با پزشک مشورت کنید.
نوسانات خلقی
- نوسانات خلقی از مشخصه های بارداری هستند که عمدتاً ناشی از نوسانات شدید هورمونی اند.
- این هورمون ها می توانند باعث تغییرات خلقی سریع (از شادی و هیجان تا غم و نگرانی)، حساسیت بیش از حد و تحریک پذیری شوند.
- احساسات مثبتی مانند شادی و هیجان نسبت به فرزند آینده نیز بسیار رایج است.
- اگر احساس افسردگی یا اضطراب مداوم دارید، حتماً موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید و در صورت لزوم، ارزیابی های بیشتر را انجام دهید.
تنگی نفس
- در دوران بارداری ممکن است احساس کنید نفستان کمی تنگ شده است.
- این حالت تا حدی به دلیل نیاز بدن به اکسیژن بیشتر برای شما و جنین، و همچنین تأثیر هورمون پروژسترون بر مرکز تنفس در مغز است.
- بعدها با بزرگ شدن جنین و فشار آن به دیافراگم، این احساس ممکن است بیشتر شود و نیاز به نفس های عمیق تر پیدا کنید.
سوزش سر دل
- سوزش سر دل یکی دیگر از عوارض شایع، به خصوص در اواخر بارداری است.
- هورمون پروژسترون باعث شل شدن دریچه بین مری و معده می شود و همزمان، فشار رحمِ در حال رشد، باعث برگشت اسید معده به مری می گردد.
- این امر منجر به احساس سوزش در قفسه سینه (سوزش سر دل)، طعم ترش در دهان و گاهی حالت تهوع می شود.
- در موارد شدید یا مداوم، با پزشک مشورت کنید زیرا ممکن است منجر به التهاب مری (ازوفاژیت) شود.
آکنه (جوش)
- در دوران بارداری ممکن است به دلیل افزایش هورمون ها، پوست شما چرب تر شده و دچار آکنه (جوش) در صورت، سینه یا پشت که یکی از علائم بارداری از روی چهره است، شوید.
- این هورمون ها فعالیت غدد چربی (سباسه) را افزایش داده و چربی اضافی می تواند منافذ پوست را مسدود کند.
روش تشخیص بارداری در منزل
تست های بارداری خانگی با بررسی ادرار شما، به دنبال هورمون HCG (گنادوتروپین جفتی انسانی) می گردند. این تست ها نوارهای مخصوصی دارند که این هورمون را شناسایی می کنند.
- دقت بیشتر این تست ها، در صورت استفاده درست، حدود ۹۹٪ است.
- این میزان دقت، با تست های انجام شده در آزمایشگاه یا مطب پزشک، تقریباً برابری می کند.
- این تست ها را می توانید از بیشتر داروخانه ها و برخی فروشگاه ها تهیه کنید.
- کار با آن ها ساده و هزینه تهیه آن ها معمولاً مقرون به صرفه است.
- بسیار مهم است که پیش از استفاده، راهنمای تست را به دقت مطالعه فرمایید.
برای انجام تست بارداری خانگی، معمولاً سه روش وجود دارد:
- ادرار خود را در یک ظرف تمیز جمع کنید و سپس چند قطره از آن را با استفاده از قطره چکان (در صورت وجود) روی قسمت مشخص شده نوار تست بچکانید.
- نوار تست را برای چند ثانیه (طبق دستورالعمل) مستقیماً در مسیر جریان ادرار خود نگه دارید.
- ادرار خود را در ظرف تمیزی جمع آوری کنید و سپس نوار تست را تا قسمت مشخص شده، برای چند ثانیه در آن فرو ببرید.
بسیاری از این تست ها می توانند هورمون HCG را حدود ۱۰ روز پس از لقاح یا در هفته دوم بارداری در ادرار شما تشخیص دهند. اما انجام تست پس از موعد مقرر پریود (عقب افتادن پریود)، احتمال دریافت نتیجه منفی کاذب را کمتر می کند. معمولاً، زمان مورد انتظار پریود حدود ۱۴ روز پس از لقاح است.
هنگام استفاده از تست بارداری خانگی، رعایت چند نکته کلیدی به افزایش دقت نتیجه کمک می کند:
- ترجیحاً از اولین ادرار صبحگاهی استفاده کنید: بهترین زمان برای انجام تست بارداری صبح است زیرا در این زمان غلظت هورمون HCG در بالاترین حد خود قرار دارد و تشخیص آن آسان تر است. اگر در زمان دیگری تست را انجام می دهید، اطمینان حاصل کنید که ادرار حداقل برای ۳-۴ ساعت در مثانه مانده باشد.
- از نوشیدن بیش از حد مایعات پیش از انجام تست خودداری کنید: چرا که ممکن است باعث رقیق شدن ادرار و کاهش غلظت HCG شود.
- حتماً تاریخ انقضای درج شده روی بسته بندی تست را کنترل کنید.
- راهنمای همراه تست را پیش از شروع، به دقت مطالعه کرده و تمام مراحل ذکرشده را مو به مو اجرا نمایید.
کلام آخر
اکنون درک بهتری از علائم بارداری و تنوع آن ها دارید. به خاطر داشته باشید، هر تجربه ای منحصر به فرد است و این راهنما جایگزین نظر تخصصی نیست. تشخیص قطعی بارداری و دریافت مراقبت های متناسب با شرایط شما، نیازمند بررسی دقیق پزشکی است. کلینیک فوق تخصصی زنان بیمارستان پارسا با کادری مجرب، آماده پاسخگویی و ارائه خدمات تخصصی به شما عزیزان است.